Δημιουργώντας κόσμους του Φανταστικού
Συνέντευξη με τη Μαριλένα Μέξη
από Ράνια Ιωάννου (melian)
Μέσα στη δίνη της οικονομικής κρίσης, δεν είναι λίγοι οι συμπατριώτες μας δημιουργοί του Φανταστικού που ανοίγουν τα φτερά τους, δοκιμάζοντας να παρουσιάσουν το έργο τους στο εξωτερικό, σε ένα κοινό πολύ μεγαλύτερο και περισσότερο εξοικειωμένο με το στοιχείο του fantasy. Η Μαριλένα Μέξη αποτελεί μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση, έτσι αποφασίσαμε να ζητήσουμε την άποψή της πάνω σε μια σειρά ερωτημάτων που αφορούν άμεσα στους σύγχρονους Έλληνες φίλους του κόσμου της Φαντασίας.
Πριν μερικά χρόνια έκανες το ντεμπούτο σου στο χώρο της λογοτεχνίας του Φανταστικού με δύο μυθιστορήματα, την «Αντάρα» και τη «Νηνεμία», τα οποία υπέγραψες ως συγγραφέας και εικονογράφος. Μπορείς να μας πει λίγα λόγια για το μέχρι τώρα έργο σου, όπως και τι είναι ακριβώς αυτό που κάνει τα δύο αυτά βιβλία να ξεχωρίζουν;
Η «Αντάρα» και η «Νηνεμία» είναι μια διλογία φαντασίας για νεαρούς ενήλικες. Η ιστορία βασίζεται σε κάποιες εικονογραφήσεις που δημιούργησα πριν από πέντε χρόνια περίπου και με βάση αυτές άρχισα σιγά σιγά να γράφω και το κείμενο. Αρχικά δεν είχα σκεφτεί ποτέ το ενδεχόμενο να εκδώσω τα βιβλία. Μου άρεσε απλά πολύ η διαδικασία να συνδυάσω τις δύο μεγάλες μου αγάπες, εικονογράφηση και συγγραφή, και να δημιουργήσω ένα νέο κόσμο όπου θα μπορούσα να είμαι μέρος του. Αυτό που κάνει τη διλογία της «Αντάρας» να ξεχωρίζει πιστεύω πως είναι σίγουρα η εικονογράφηση, καθώς επίσης και το γεγονός ότι το κάθε κομμάτι της δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου από τον ίδιο άνθρωπο.
Διάλεξες να ασχοληθείς με το μαγικό κόσμο της θάλασσας δημιουργώντας το δικό σου θαλάσσιο παραμύθι. Ομολογουμένως, επέλεξες έναν κόσμο που δεν έχει αξιοποιηθεί σε σημαντικό βαθμό από άλλους συγγραφείς του είδους. Τι ήταν αυτό που σε ώθησε να πλάσεις τον κόσμο σου μέσα στο συγκεκριμένο σύμπαν;
H επιρροή αυτή με συνοδεύει από μικρή ηλικία. Ο παππούς μου ήταν ψαράς και πολλές φορές με έπαιρνε για ψάρεμα μαζί του και μου έλεγε ιστορίες για γοργόνες. Για κάποιο λόγο η θάλασσα μου προκαλεί διαχρονικά μια νοσταλγία και ένα δέος ταυτόχρονα, είναι κάτι μυστήριο και υπέροχο μαζί.
Θυμάμαι πως μικρή ζωγράφιζα συνεχώς γοργόνες και θαλάσσια πλάσματα. Οπότε το πρώτο μου βιβλίο είναι εμπνευσμένο από τις ιστορίες του παππού μου, οι οποίες με ώθησαν να δημιουργήσω ένα θαλάσσιο σύμπαν και να διηγηθώ με κλασικό τρόπο ένα παραμύθι που θυμίζει τις ιστορίες που μας έλεγαν οι γιαγιάδες και οι παππούδες μας.
Για τη δημοσίευση του έργου σου επέλεξες την αυτοέκδοση, έναν αναδυόμενο τρόπο έκδοσης στον οποίο καταφεύγουν όλο και περισσότερο νέοι αλλά ενίοτε και καταξιωμένοι συγγραφείς. Ποιοι ήταν οι λόγοι που σε οδήγησαν σ’ αυτή την επιλογή και ποιες οι εντυπώσεις σου από αυτή την εμπειρία; Τι θα συμβούλευες όλους όσοι τυχόν ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν αυτό το δρόμο;
Eπέλεξα το δρόμο της αυτοέκδοσης αναγκαστικά. Όσο κι αν προσπάθησα, δεν μπορούσα να βρω εκδοτικό οίκο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για να εκδοθεί το έργο μου. Αρχικά είχα στείλει το βιβλίο μου σχεδόν σε όλους τους ελληνικούς εκδοτικούς οίκους, όμως το απέρριψαν διότι το βρήκαν ως μια δουλειά αρκετά καλλιτεχνική και ως παραγωγή ακριβή, επειδή συμπεριελάμβανε και την εικονογράφηση. Η επόμενη επιλογή ήταν να αναζητήσω λογοτεχνικό ατζέντη στο εξωτερικό, επειδή οι εκεί μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι δεν δέχονται υποβολές χωρίς ατζέντη. Όμως, δεν κατάφερα να βρω κάποιον που να εκπροσωπεί young adult εικονογραφημένο βιβλίο. Αρκετοί μου πρότειναν να το στείλω ως μη εικονογραφημένο αλλά πραγματικά αισθανόμουν πως θα ήταν άδικο να προσπεράσω εικονογραφήσεις που μου πήραν δύο ολόκληρα χρόνια για να τις δημιουργήσω.
Έτσι, αποφάσισα να ακολουθήσω το δύσκολο δρόμο της αυτόέκδοσης. Και είναι δύσκολος γιατί το να διαχειρίζομαι μόνη μου την προώθηση του βιβλίου ήταν κάτι πολύ ψυχοφθόρο και κάτι που μου στέρησε πολύ προσωπικό χρόνο και με έφθειρε δημιουργικά. Δεν θα συμβούλευα κάποιον που θέλει να ασχοληθεί σοβαρά και επαγγελματικά με τη συγγραφή να επιλέξει αυτό το μονοπάτι. Μπορεί ως ιδέα να ακούγεται εύκολο, όμως στην πράξη είναι σκληρό. Θα πρότεινα στους ανερχόμενους συγγραφείς να προσπαθήσουν να βρουν εκδότη ή λογοτεχνικό ατζέντη, να παρουσιάσουν όσο καλύτερα μπορούν το βιβλίο τους και να στείλουν το χειρόγραφο τους στο σωστό ατζέντη. Το βιβλίο «Guide to Literary Agents 2013» θα τους βοηθήσει πάρα πολύ στα πρώτα τους βήματα.
Ιδιαίτερα πρωτότυπη ήταν ομολογουμένως η επιλογή σου να εκδώσεις το έργο σου στην αγγλική γλώσσα και όχι στην ελληνική, όπως θα περίμεναν πιθανότατα οι περισσότεροι Έλληνες αναγνώστες. Τι σε έκανε να επιλέξεις τη συγκεκριμένη γλώσσα ως μέσο έκφρασης και ποια ήταν τα μηνύματα των αναγνωστών σου γι’ αυτή την επιλογή; Είναι μια επιλογή που σκέφτεσαι να ακολουθήσεις και στη συνέχεια του έργου σου;
Όπως ανέφερα και προηγουμένως, κατά την αναζήτησή μου να δημοσιεύσω το βιβλίο δεν υπήρξε ενδιαφέρον από κάποιον εκδοτικό οίκο στην Ελλάδα. Δυστυχώς, στη χώρα μας οι περισσότεροι επιμελητές βιβλίων με τους οποίους συνομίλησα πίστευαν πως δεν θα μπορούσε ένα είδος σαν και αυτό, με έντονα στοιχεία φαντασίας, να έχει ευρεία εμπορική απήχηση.
Έτσι, ένας φίλος μου έκανε την μετάφραση του βιβλίου από την ελληνική στην αγγλική γλώσσα. Πίστευα πως έτσι θα έχω περισσότερους αναγνώστες και οπαδούς τους είδους. Οι αναγνώστες στις ΗΠΑ και την Αγγλία βρήκαν πολύ θαρραλέα αυτή την κίνηση και εκτίμησαν περισσότερο την προσπάθεια και το πάθος μου για τη συγγραφή. Σίγουρα μέσω της αγγλικής γλώσσας θα προωθήσω και τα μελλοντικά μου βιβλία.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη στροφή στην κυκλοφορία ταινιών και βιβλίων με έντονα στοιχεία φαντασίας, όπως αυτά που βρίσκουμε στο έργο σου. Τι είναι αυτό που θεωρείς ότι κάνει τους καλλιτέχνες να στρέφονται προς αυτή την κατεύθυνση;
Τα βιβλία φαντασίας και οι αντίστοιχες ταινίες έχουν όλο και μεγαλύτερη εμπορική απήχηση και αυτό κάνει τους περισσότερους καλλιτέχνες να στρέφονται σ’ αυτό το είδος. Από τη δική μου πλευρά, πέρα από το εμπορικό κομμάτι, τα πράγματα τα βλέπω λίγο πιο ρομαντικά. Θεωρώ πως οι αναγνώστες έχουν ανάγκη να ξεφύγουν από τις δυσκολίες της καθημερινότητας, έχουν περισσότερο την ανάγκη να «ταξιδέψουν» σε έναν διαφορετικό κόσμο και να ξεχάσουν για λίγο τα προβλήματά τους. Έτσι, ο κόσμος έχει ανάγκη να ξεφύγει, έχει ανάγκη να βρεθεί σε ένα μαγικό κόσμο με ηρωικούς ιππότες που θα τον σώσει από το «κακό τέρας».
Συγγραφέας, εικονογράφος, concept artist. Ποιος από όλους αυτούς τους ρόλους θεωρείς ότι σε εκφράζει περισσότερο;
Όλοι οι ρόλοι με εκφράζουν ή, ακόμα καλύτερα, θα έλεγα ότι ο ένας ρόλος συμπληρώνει τον άλλο. Η εικονογράφηση είναι η ψυχή μου και η συγγραφή το σώμα μου, έτσι το ένα δεν μπορεί να ζήσει χωρίς το άλλο. Όλα αυτά είναι πηγή έκφρασης για μένα, ένας τρόπος για να μεταφέρω μηνύματα και συναισθήματα στο κοινό.
Μετά τα δύο πρώτα μυθιστορήματά σου, τι καινούργιο να περιμένουμε; Έχεις ξεκινήσει να γράφεις κάποιο άλλο μυθιστόρημα ή εργάζεσαι πάνω σε κάποια νέα ιδέα που ίσως να ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;
Έχω ολοκληρώσει ένα νέο μυθιστόρημα φαντασίας, το «Deerward», πάλι στην αγγλική γλώσσα, το οποίο απευθύνεται σε μεγαλύτερες ηλικίες από ό,τι η διλογία της «Aντάρας» και είναι πιο σκοτεινό. Το καλοκαίρι του 2012 πραγματοποιήθηκε επίσης για πρώτη φορά στη χώρα μας ένα workshop συγγραφής με δάσκαλο τον διάσημο editor Chuck Sambuchino του «Writer's Digest». Ήμουν η μοναδική Ελληνίδα που συμμετείχε και το νέο βιβλίο πέρασε από αξιολόγηση. Ομολογώ πως ήταν απίστευτη εμπειρία γιατί, εκτός του ότι έμαθα αρκετά καλά το πώς λειτουργεί η βιομηχανία του βιβλίου στις HΠΑ, έλαβα μια άκρως επαγγελματική κριτική η οποία με βοήθησε να βελτιωθώ και να γίνω καλύτερη.
Aυτήν την περίοδο το «Deerward» αξιολογείται από διάφορους λογοτεχνικούς ατζέντηδες και ελπίζω να βρει το εκδοτικό «σπίτι» του γρήγορα*. Εάν αυτό δεν συμβεί, δεν θα το βάλω κάτω. Θα γράψω και άλλα βιβλία στο μέλλον μέχρι να πετύχω το στόχο μου, να γίνω επαγγελματίας συγγραφέας και να έχω τη δυνατότητα να μοιραστώ τις ιστορίες μου με πολλούς αναγνώστες σε όλο τον κόσμο.
WHO IS WHO
Η Μαριλένα Μέξη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1986. Η αγάπη και το πάθος της για τη ζωγραφική από μικρή ηλικία την οδήγησαν στο να το ακολουθήσει ως επάγγελμα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών Akto και τα πρώτα χρόνια εργάστηκε ως εικονογράφος σε διάφορα δημιουργικά γραφεία στην Αθήνα όπου συνεργάστηκε με διαφημιστικές εταιρίες (2007-2010). Στην πορεία εργάστηκε για μικρό χρονικό διάστημα ως δασκάλα ζωγραφικής για παιδιά και τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως εικονογράφος σε εκδοτικούς οίκους και επιμελείται παιχνίδια με κάρτες. Η δουλειά της έχει παρουσιαστεί και αναδειχθεί από πολλά περιοδικά και ιστοσελίδες σε όλο τον κόσμο. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε εκδηλώσεις όπως το London Super Comic Con 2012 και η δουλειά της έχει παρουσιαστεί στο Bologna Bookfair και διάφορες εκθέσεις παιδικού και εφηβικού βιβλίου παγκοσμίως. Συνεργάστηκε με εταιρίες, όπως οι Fantasy Flight Games, Oxford University Press, New Media Publishing of South Africa, Element LLC, Flame Tree Publishing of London. Σε ό,τι αφορά τον τομέα της συγγραφής, το 2011 εξέδωσε το πρώτο της εικονογραφημένο μυθιστόρημα φαντασίας, το «Αντάρα, και το δεύτερο μέρος, το «Νηνεμία». Το 2013 ολοκλήρωσε ένα νέο μυθιστόρημα φαντασίας, το «Deerward».
*Το «Deerward» κυκλοφορεί ήδη σε ebook και paperback μορφή και μπορείτε να το βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους:
http://www.amazon.com/Deerward-ebook/dp/B00BZXQHP8/ref=la_B0055NNIGU_1_6?ie=UTF8&qid=1370286949&sr=1-6
http://www.lulu.com/shop/marilena-mexi/deerward/paperback/product-20925925.html
Για τους χρήστες του Goodreads, τρέχει και ως Giveaway με το διαγωνισμό να λήγει την 1η Ιουλίου!
σημείωση: όλες οι εικόνες της παρούσας συνέντευξης αποτελούν έργα της Μαριλένας Μέξη. ________________________________